Translate -TRANSLATE -

Τρίτη 19 Σεπτεμβρίου 2017

Θεοφάνης Γραικιώτης : Στη μνήμη του καθηγητή μου Ηλία Κρίσπη

Ο καθηγητής Ηλίας Κρίσπης διδάσκων στο Αμφιθέατρο Σαριπόλου το 1978



Στη μνήμη του καθηγητή μου Ηλία Κρίσπη

Γράφει ο Θεοφάνης Γραικιώτης

Στεκόμουνα απέναντί του.
Όχι δεν θα έμενα βουβός.
Ήμουν πολύ καλά διαβασμένος. Φύσαγα.
Με κοίταξε πίσω από τα μυωπικά του γυαλιά.
Με εξέταζε με ψυχολογούσε.
Πριν ακόμη ξεκινήσει η εξέταση.
Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο
Ο Ηλίας Κρίσπης, ο αγαπημένος μου καθηγητής.
Προφορικά πτυχιακά στη Νομική Αθηνών.
Βροχή οι ερωτήσεις
Δεν άφηνα να πέσει τίποτα κάτω.-
-Είστε μια ευχάριστη έκπληξη, μου είπε ικανοποιημένος.

Δυο χρόνια αργότερα πάλι απέναντι μου.
Όχι δεν θα έμενα βουβός
Το μάθημα διαβασμένο πολύ καλά απ’ τα χρόνια της Νομικής.
Τώρα προφορικά πτυχιακά στο Πολιτικό Τμήμα της Νομικής.
Ο Κρίσπης μου χαμογέλασε.
-Να περάσουν για εξέταση μόνο οι Δικηγόροι·
έτσι είπε στην Γραμματέα του.
Διαφορετικό το κλίμα, εγκάρδια ατμόσφαιρα.
-Πως να εξετάσω συναδέλφους, μας είπε χαμογελώντας.
Η εξέταση εξαντλήθηκε στη μεταξύ μας επιστημονική συζήτηση.
-Σας θυμάμαι όλους από τη Νομική, μας είπε συγκινημένος.
Ρωτούσε με ενδιαφέρον για τα πρώτα μας βήματα.
Μας έδινε συμβουλές.
Τελειώνοντας την εξέταση μας ευχήθηκε καλή σταδιοδρομία.

Σήμερα μετά τόσα χρόνια στεκόμουν πάλι απέναντι του·
Στον περίβολο του Δικαστικού Μεγάρου της Χαλκίδας.
Τον έβλεπα να με κοιτά πίσω απ τα μυωπικά του γυαλιά.
Ο Ηλίας Κρίσπης, ο αγαπημένος μου καθηγητής.
Στάθηκα απέναντι του. Βουβός αυτή τη φορά
Η προτομή έγραφε:
ΗΛΙΑΣ ΚΡΙΣΠΗΣ
ΧΑΛΚΙΔΕΥΣ
ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΑΘΗΝΩΝ.


Καθηγητής Ηλίας Κρίσπης



Β ι ο γ ρ α φ ί α

Ηλίας Κρίσπης,
Καθηγητής Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών
Επίτιμος Νομικός Σύμβουλος του Υπουργείου Εξωτερικών
Αντιπρόεδρος του Ιδρύματος Διεθνών Μελετών, Καθηγητού Ηλία Κρίσπη και Δρ. Αναστασία Σαμαρά-Κρίσπη

Ι.- Ο ιδρυτής του «Ιδρύματος Διεθνών Νομικών Μελετών, Καθηγητής Ηλίας Κρίσπης, γεννήθηκε στην Χαλκίδα και απεβίωσε στην Αθήνα, στις 26 Αυγούστου 2012.
Πήρε πτυχίο Νομικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1940). Δικηγόρος στην Αθήνα (1941), συνεργάτης στο Δικηγορικό Γραφείο καθηγητού Χρήστου Πράτσικα, Γεωργίου Μαύρου –του πολιτικού– και Θεμιστοκλή Μακρή (Κριεζώτου 7).
Ίδρυσε Νομικό Φροντιστήριο (Σόλωνος 71), που λειτούργησε κατά το διάστημα 1941-1948. Μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου (1948-1950), συνεργαζόμενος στενά με τους καθηγητές στο Διεθνές Δίκαιο –δημόσιο και ιδιωτικό.
Μετά διετείς σπουδές (1948-1950) στο Λονδίνο, έγινε Διδάκτωρ στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο (1950) και Υφηγητής στην έδρα Δημοσίου Διεθνούς Δικαίου, εντεταλμένος, δηλαδή ασκών καθήκοντα καθηγητού, κατά τον τότε Οργανισμό του Πανεπιστημίου Αθηνών (1952).
Έκτακτος καθηγητής στην έδρα Ιδιωτικού Διεθνούς Δικαίου (1961), τακτικός καθηγητής στην έδρα αυτή (1964).
Έκτοτε δίδαξε Διεθνές Δίκαιο (Ιδιωτικό και Δημόσιο) σε πολλές Πανεπιστημιακές Σχολές, στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Ο Ηλίας Κρίσπης ορίσθηκε, ex officio, από τη Νομική Σχολή και τη Σύγκλητο, Διευθυντής του Νομικού Σπουδαστηρίου του Πανεπιστημίου Αθηνών (1955) και Νομικός Σύμβουλος του Πανεπιστημίου Αθηνών (1982), μετέχων με την ιδιότητα αυτή στις συνεδρίες της Συγκλήτου, χωρίς ψήφο. Επίσης, χρημάτισε Κοσμήτωρ της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ο ίδιος διηγούνταν ότι κάποτε «γνωμοδότησε» ότι το να λέγονται τα Πανεπιστήμια Α.Ε.Ι. (Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα) είναι λάθος: Η λέξη ΙΔΡΥΜΑ δηλώνει νομικό πρόσωπο, απλό, ενός βαθμού, δεν υπάρχει ανώτατο, ανώτερο, κατώτερο κλπ. Ανωτάτη είναι η εκπαίδευση –κατωτάτη, μεσαία, ανωτάτη– συνεπώς δεν είναι Α.Ε.Ι., αλλά το σωστό Ι.Α.Ε. (Ίδρυμα Ανωτάτης Εκπαιδεύσεως). Η άποψη αυτή θεωρήθηκε «ορθή», αλλά... ανεφάρμοστη.
Εκτός από το Πανεπιστήμιο Αθηνών, δίδαξε στην Ακαδημία Διεθνούς Δικαίου της Χάγης (σειρά μαθημάτων με θέμα: «Το χρήμα, κατά το ιδιωτικό διεθνές δίκαιο»). Επί του θέματος αυτού εξέδωσε το γνωστό σύγγραμμα «Η Χρηματική Οφειλή».
Στην Αθήνα, δίδαξε, επί σειρά ετών, «Εισαγωγή στο Διεθνές Δίκαιο» στη Σχολή Πολέμου Αεροπορίας, στη Ναυτική Σχολή Πολέμου και στο (τότε) Κέντρο Εκπαιδεύσεως Ανωτέρων Αξιωματικών Χωροφυλακής. Επίσης, στο Κέντρο Ναυτιλιακών Σπουδών, στον Πειραιά. Συστηματικά, υπήρξε επί μακρόν ομιλητής στη Σχολή Εθνικής Αμύνης, καθώς και στη Σχολή Ευελπίδων (διαλέξεις), στο Σώμα Οικονομικών Υπηρεσιών, ως επίσης στη Σχολή Μορφώσεως Εργατικών Στελεχών της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος (Γ.Σ.Ε.Ε.).
Ο αείμνηστος Καθηγητής Ηλίας Κρίσπη, υπήρξε Δικηγόρος Αθηνών από το 1941 και Νομικός Σύμβουλος πολλών νομικών προσώπων, ιδιωτικού και δημοσίου δικαίου.
Υπήρξε επίσης Διευθυντής του Νομικού Περιοδικού «Θέμις» (1953-1955).
Επίτιμος νομικός σύμβουλος Υπουργείου Εξωτερικών (1964 έως το θάνατό του, 26.8.2012), με έντονη διπλωματικού χαρακτήρα δράση, στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Επί σειρά ετών υπήρξε νομικός σύμβουλος της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας (ΕΑΒ) (1978), της ΔΕΗ, της πολυεθνικής σουηδικής εταιρείας SKF-HELLAS κλπ. Επιπλέον, υπήρξε Νομικός Σύμβουλος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, τον οποίο εκπροσώπησε σε Διεθνή Συνέδρια.
Του είχε απονεμηθεί, από την Ελληνική Κυβέρνηση, το παράσημο Ταξιάρχης του Φοίνικος, σε αναγνώριση της μακράς εκπροσωπήσεως της Ελλάδος σε πλήθος διεθνών οργανισμών (κυρίως στα Ηνωμένα Έθνη) και διεθνών διασκέψεων, π.χ. στο Κυπριακό (Ηνωμένα Έθνη και Ελβετία).
Διετέλεσε επίσης επί σειρά ετών δόκιμο και ενεργό μέλος ελληνικών και αλλοδαπών επιστημονικών συλλόγων, όπως ενδεικτικά: The Academy of Political Science, New York, The International Law Association, κ.ά.
ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΟ
Το συγγραφικό του έργο είναι πλούσιο –είκοσι πέντε και πλέον συγγράμματα και πλήθος ειδικών μελετών.
Στις 22.1.1996, με επιμέλεια του καθηγητού κ. Σπύρου Βρέλλη, εκδόθηκε τιμητικός τόμος, με επιγραφή «Προσφορά στον Ηλία Κρίσπη», που περιλαμβάνει 26 πρωτότυπες μελέτες.
Ο τόμος αυτός επανεκδόθηκε, το Φεβρουάριο του 2013, με χορηγία του Ιδρύματος Καθηγητού Ηλία Κρίσπη, βελτιωμένος, περιλαμβάνοντας τις προσφωνήσεις και εισηγήσεις που έγιναν κατά την τιμητική πανηγυρική εκδήλωση της 22ας Ιανουαρίου 1996, όταν και παρεδόθη ο τιμητικός τόμος στον τιμώμενο Ηλία Κρίσπη, κατά την αποχώρησή του από το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Έχει τίτλο «ΠΡΟΣΦΟΡΑ–ΤΙΜΗ ΗΛΙΑ ΚΡΙΣΠΗ» και περιλαμβάνει 46 επιστημονικές συμβολές.
Το 1999, συνέστησε το Ίδρυμα Διεθνών Νομικών Μελετών, το οποίο, στα δεκατέσσερα χρόνια του βίου του, έχει να επιδείξει πυκνή και ενδιαφέρουσα επιστημονική νομική δραστηριότητα, με τακτική συμμετοχή του ιδίου.


ΙΙ.- Συμβολή του Ηλία Κρίσπη στον τομέα της Διπλωματίας:
Τεράστια υπήρξε η ενεργή συμβολή και του έργο του Καθηγητού Ηλία Κρίσπη στον τομέα της διπλωματίας.
Με την ιδιότητα του Νομικού Συμβούλου του Υπουργείου Εξωτερικών, βέβαια, και καθηγητού του Διεθνούς Δικαίου, εκπροσώπησε την Χώρα σε πλήθος δραστηριοτήτων διεθνών οργανισμών, ΟΗΕ, ΝΑΤΟ, και γενικώς σε διεθνή fora.
Πυκνή ήταν η συμμετοχή του στην Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών (τουλάχιστον σε 18 συνόδους), ως μέλος της Ελληνικής Αντιπροσωπείας και τακτικό μέλος της Έκτης Γενικής Συνελεύσεως των Ηνωμένων Εθνών, με την επωνυμία «Νομική Επιτροπή». Κατά τις συζητήσεις του Κυπριακού, μετείχε μαζί με την Ελληνική Αντιπροσωπεία στις εργασίες της Πρώτης Επιτροπής, ονομαζομένης «Πολιτικής Επιτροπής».
Ειδικότερα όσον αφορά τον χειρισμό του Κυπριακού Ζητήματος, υπήρξε στενός συνεργάτης ιδίως του Γεωργίου Μαύρου (αντιπροέδρου της Κυβερνήσεως, αρχηγού της αντιπροσωπείας στις διασκέψεις για το Κυπριακό, στη Γενεύη και Βέρνη, 1974-Αττίλας) και του αειμνήστου Ευάγγελου Αβέρωφ-Τοσίτσα.
Μετέσχε όλων των διασκέψεων για το Κυπριακό, βέβαια και στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, οσάκις συνεζητείτο το Κυπριακό. Έτσι, το 1964, ήταν διπλωματική επιτυχία της Ελλάδος, οφειλόμενη στη νομική εισήγηση του Καθηγητού Ηλία Κρίσπη, η απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας, που «απαγόρευε» στην Τουρκία κάθε ενέργεια εναντίον της Κύπρου. Με την ίδια απόφαση, εγκρίθηκε αποστολή ειρηνευτικής δύναμης των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο και ο Καθηγητής διορίσθηκε «μεσολαβητής» για το Κυπριακό. «Πρόκειται για επίτευγμα, διότι το Κυπριακό ξέφευγε από τα πλαίσια των συνθηκών Ζυρίχης και έμπαινε στην δικαιοδοσία των Ηνωμένων Εθνών» (Γιάννης Κάτρης, σελ. 193).
Επιπλέον, ο Καθηγητής Ηλίας Κρίσπης συμμετείχε συστηματικά, πολλά χρόνια, σε διασκέψεις διεθνών οργανισμών, επί νομικών θεμάτων, όπως στο UNCITRAL (επιτροπή διεθνούς εμπορικού δικαίου των Ηνωμένων Εθνών – τακτικό μέλος πέντε χρόνια), στο UNIDROIT (Ινστιτούτο Ενοποιήσεως του Ιδιωτικού Δικαίου, στην Ρώμη), στην Επιτροπή (Conférence de l’ Haye) της Χάγης για το Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο, στο Ινστιτούτο Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου στο Σαν Ρέμο (Ιταλία) και στην Οττάβα (Καναδάς), ως εκπρόσωπος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού.
Ειδικότερα, οι πιο σημαντικές αποστολές του Ηλία Κρίσπη, είναι οι εξής:
Το 1976, δικηγόρος της Ελλάδος στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, σε υπόθεση με την Τουρκία.
Στη Γενεύη, το 1958, στη Διάσκεψη για το Δίκαιο της Θάλασσας, όπου είχε εκλεγεί αντιπρόεδρος, έως το 1982.
Στη Στοκχόλμη, όπου ιδρύθηκε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Πνευματικής Ιδιοκτησίας.
Στο Βουκουρέστι, αναφορικά με τη Σύμβαση για τη Διεθνή Εμπορική Αντιπροσώπευση.
Στη Χάγη, για τη Σύμβαση Διεθνούς Υιοθεσίας.
Στην Ουάσινγκτον, για τη Σύμβαση Διεθνούς Διαθήκης.
Στη Νέα Υόρκη, για τη Σύμβαση Παραγραφής Αστικών Αξιώσεων.
Στη Βιέννη, για τη Σύμβαση Πώλησης Ενσώματων Κινητών Πραγμάτων.
Στην Οτάβα του Καναδά, για τη Σύμβαση απαγόρευσης χρήσης ναρκών κατά προσώπων.
Σε τρεις Συνόδους της Ειδικής Διάσκεψης της Χάγης, που συνέταξε το σχέδιο της Σύμαβσης για το Δίκαιο των Ανηλίκων.
Στην Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων που συνέταξε την εισήγηση για την προστασία των θυμάτων πολέμου και
Στην Ειδική Επιτροπή, επί δύο χρόνια, για τη σύνταξη του καταστατικού του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου της Χάγης.
ΙΙΙ.- Υπουργεία:
Πλην του Υπουργείου Εξωτερικών, του οποίου χρημάτισε μέχρι το τέλος της ζωής του Νομικός Σύμβουλος, σημαντική υπήρξε η νομική συμβολή του και σε διάφορα άλλα Υπουργεία, όπως:
Μέλος του Συμβουλίου Ιθαγενείας στο Υπουργείο Εσωτερικών.
Μέλος του Υπηρεσιακού Συμβουλίου του Υπουργείου Εξωτερικών, που έχει και πειθαρχική αρμοδιότητα.
Μέλος του Υπηρεσιακού Συμβουλίου του Υπουργού Οικονομικών.
IV.- Συγγράμματα – Μελέτες :
Πλήθος είναι τα συγγράμματα, οι μελέτες, οι μονογραφίες και οι επιστημονικές συμβολές του Ηλία Κρίσπη. Αναφέρονται, ενδεικτικώς, οι κυριότερες:
Ο τόπος του αδικήματος από απόψεως διεθνούς δικαίου.
Νομικά πρόσωπα και ιδία ανώνυμοι εταιρίαι κατά το ιδιωτικόν διεθνές δίκαιον.
Νομικόν καθεστώς των εμπορικών πλοίων εις τους λιμένας και την χωρική θάλασσαν εν καιρώ ειρήνης.
Δίκαιον εφαρμοστέον επί των μουσουλμάνων Ελλήνων υπηκόων, ιδία δε της Δωδεκανήσου.
Νομικόν καθεστώς των εμπορικών πλοίων εις την ελευθέραν θάλασσαν.
Εισηγήσεις Ρωμαϊκού Δικαίου (κατά τις πανεπιστημιακές παραδόσεις)
Η ημεδαπή διεθνής δικαιοδοσία.
Το Διεθνές Δικαστήριον του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών.
Ο τύπος δικαιοπραξίας κατά το Ιδιωτικόν Διεθνές Δίκαιον.
Η διεθνής σύμβαση της Γενεύης του 1958 περί αλιείας και συντηρήσεις βιολογικών πηγών της ελευθέρας θαλάσσης.
Χρηματική οφειλή κατά το ιδιωτικό διεθνές δίκαιον (και αγγλιστί).
Η παρακλητική εντολή (commission rogatoire) προς αλλοδαπόν δικαστήριον.
Ιστορικό της ιδρύσεως των Ηνωμένων Εθνών και παρατηρήσεις/ απόψεις ως προς τον Χάρτη των Η.Ε. και τη δράση αυτού.
Αι νέαι τάσεις του Ιδιωτικού Διεθνούς Δικαίου.
Η εικονικότης κατά το Ιδιωτικόν Διεθνές Δίκαιον.
Ιδιωτικόν Διεθνές Δίκαιον. Γενικόν Μέρος.
Ιδιωτικόν Διεθνές Δίκαιον. Ειδικόν Μέρος
Γενικές αρχές του διεθνούς ποινικού δικαίου.
Ζητήματα εκ της θεωρίας του Ιδιωτικού Διεθνούς Δικαίου και σχέσεις αυτού προς το Δημόσιον Διεθνές Δίκαιον.
Νομικές απόψεις σχετικές με το Σχέδιο Αννάν (Κύπρος).
Σκέψεις επί της εννοίας του εθίμου (Τιμητικός Τόμος Μ. Σταθοπούλου).
Μελέτη στον Τιμητικό Τόμο Ιω. Βούλγαρη (Διεθνής Σύμβαση για το δίκαιο της θάλασσας).
Συμβολή στον τιμητικό τόμο Καθηγητού Σπυρίδωνος Βρέλλη, λίγο πριν το θάνατό του.
Διεθνής σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας (1982). Προοίμιο, Αιγιαλίτις και Συνορεύουσα Ζώνη.
Η δραστηριότητα του Ελευθερίου Βενιζέλου κατά την διάσκεψη ειρήνης των Παρισίων και οι Συνθήκες Σεβρών και Λωζάννης.
Συμβούλιο Αποδήμου Ελληνισμού. Άρθρο 108 του Συντάγματος και Νόμο 3480/2006.
Άσυλο. Διεθνές Δίκαιο και Εθνικά Δίκαια.
Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο.
Ο ρόλος της ιστορίας εις την διπλωματία.
Η εξέλιξη του διεθνούς ποινικού δικαίου.
Και διάφορες άλλες δημοσιεύσεις Διεθνούς Δικαίου

Δεν υπάρχουν σχόλια: