Translate -TRANSLATE -

Τρίτη 27 Μαρτίου 2012

Για τον Αλέξανδρο Υψηλάντη





Το γλυπτό αναπαριστά έναν άνθρωπο με ευγενική, βασανισμένη όψη στο νεκρικό του κρεβάτι. Ίσως στο κρεβάτι του πανδοχείου της οδού Λαντ Στράσε, αριθμός 31, στη Βιέννη, όπου πέρασε τους δύο τελευταίοι μήνες της ζωής του. Τους δύο μήνες ελευθερίας ύστερα από δέκα χρόνια στις φοβερές φυλακές του Μούνκατς της 0υγγαρίας, όπου τον έριξαν οι ισχυροί της εποχής ως «επικίνδυνο επαναστάτη».

Το μαρμάρινο σύμπλεγμα κιτρινισμένο, χορταριασμένο. Μια κάθετη πράσινη γραμμή από σπρέι το κόβει σαν μαχαιριά...




Στη βάση, ίσα που διαβάζονται σβησμένα από την εγκατάλειψη τα γράμματα: «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΥΨΗΛΑΝΤΗΣ, ΓΕΝΙΚΟΣ ΕΠΙΤΡΟΠΟΣ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΤΗΣ ΦΙΛΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ». 

Πόσοι σύγχρονοι Αθηναίοι, πόσοι σύγχρονοι Έλληνες γνωρίζουν ότι στο προαύλιο των Ταξιαρχών, στο Πεδίον του  Άρεως, στην καρδιά της Αθήνας, βρίσκονται θαμμένα τα οστά του Αλέξανδρου Υψηλάντη;

Πόσοι γνωρίζουν ότι η καρδιά του βρίσκεται στο Αμαλίειο Ίδρυμα, στην οδό Στησιχόρου;

Και, κυρίως, πόσοι σύγχρονοι Έλληνες γνωρίζουν την ιστορία του Υψηλάντη, της οικογένειας του, των συντρόφων του, την ιστορία της Φιλικής Εταιρείας και του ξεσηκωμού στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες;

Και ποιος, αλήθεια, θα φροντίσει να μάθουμε αυτή την ιστορία; Το «κράτος» των ναιναίκων που εγκαθιδρύθηκε το 1830 και εξακολουθεί να καταδυναστεύει μέχρι σήμερα τον Ελληνισμό, με ελάχιστα φωτεινά διαλείμματα, που καταλήγουν πάντοτε -γιατί έτσι φροντίζουν να συμβεί οι «ισχυροί»- σε εθνικές τραγωδίες;

Αυτό το «κράτος», όταν τα οστά του Αλέξανδρου Υψηλάντη επαναπατρίστηκαν το 1964 ύστερα από πολύχρονο αγώνα του σπουδαίου καθηγητή Πολύχρονη Ενεπεκίδη, τα άφησε για τρεις μήνες στα... αζήτητα του τότε αεροδρομίου του Ελληνικού, σ' ένα πλαστικό κιβώτιο, προτού να γίνει τελικά η ταφή.

Αυτό το «κράτος» δεν οργάνωσε ποτέ μια επίσημη εκδήλωση μνήμης για τον άνθρωπο που υπήρξε ο ηγέτης της Επανάστασης, ο μάρτυρας που θυσίασε τα πάντα για την Ελλάδα.

Αυτό το «κράτος» δεν θέλει να μάθουν οι Έλληνες ποιοι στήριξαν και ποιοι πρόδωσαν τον ξεσηκωμό. Ποιοι οργάνωσαν τη Φιλική Εταιρεία, ποιοι εξόπλισαν, ποιοι πολέμησαν και ποιοι, από την άλλη, υπονόμευσαν, συκοφάντησαν και προσκύνησαν.

Ο Υψηλάντης και ο Ιερός Λόχος, ο Προύθος και το Δραγατσάνι κρύβουν πολλούς κινδύνους γι' αυτό το διαχρονικά μειοδοτικό «κράτος». Γιατί αναδεικνύουν τόσο τον εθνικοαπελευθερωτικό όσο και τον «αντιδεσποτικό» (δηλαδή αντί ιμπεριαλιστικό) χαρακτήρα του ξεσηκωμού των Ελλήνων - και όχι μόνον αυτών. Αλλά αναδεικνύουν και πρότυπα ανθρώπων που αντιδιαστέλλονται προς τους σημερινούς «ηγέτες» της φακής. Γιατί εκείνοι είναι ηγέτες αληθινοί, που θυσίασαν τίτλους ευγενείας, περιουσίες, την ελευθερία και τη ζωή τους για την πατρίδα.

Η Ελισάβετ Υψηλάντη, μητέρα του Αλέξανδρου, ρωτήθηκε, όταν έδωσε και τα τελευταία της χρήματα για τον Αγώνα, «πώς θα ζούσε αυτή, μια πριγκίπισσα, ως φτωχή»,έδωσε την εξής απάντηση: «Περιμένετε να λυπηθώ τα κτήματα και τα ρούβλια, όταν έχω δώσει τέσσερα παιδιά για την πατρίδα;».  Η Ελισάβετ Υψηλάντη έδωσε τελικά, δηλαδή έθαψε, έξι από τα επτά παιδιά της για την πατρίδα. Δεν γνωρίζω αν υπάρχει έστω ένα δρομάκι, μια πλατείτσα, με το όνομα της...

Σε μια εβδομάδα έχουμε 25 Μαρτίου. Δεν θα πάω σε καμία παρέλαση. Δεν θέλω να δω κανέναν «επίσημο»... θα πάρω ένα λουλούδι και θα πάω στο Πεδίον του Άρεως. θα έχω στο μυαλό και στην καρδιά τους στίχους του Πέτρου Κασιμάτη:

«Αδέλφια. Περνώντας τον δικό σας Προύθο,
θυμιάζετε Αλέξανδρο Υψηλάντη».

Εκεί, στο μνήμα του Αλέξανδρου Υψηλάντη, θα γιορτάσω την 25η Μαρτίου. Με ένα λουλούδι. Έναν στίχο. Και σιωπή... 

Κρίτων Βασιλικόπουλος

ΤΟ ΠΑΡΟΝ/18.3.2012

2 σχόλια:

Killkiss είπε...

Το ελλαδικό κράτος, δεν θέλησε ποτέ να αναφερθεί στον Υψηλάντη για τους εξής λόγους:


1) Δεν ήθελε να θυμάται και να τιμά έναν χαμένο αγώνα. Ο ελληνικός στρατός θα έπρεπε να είναι μονίμως νικηφόρος και "να τρέμει η γη που πατεί".


2) Η Ελλάδα έλαβε "άδεια λειτουργίας" ως προτεκτοράτο, με ψαλιδισμένες τις όποιες επιδιώξεις επέκτασης. Οι σχεδιασμοί των Φιλικών και του Υψηλάντη για μιαν Ελλάδα διάδοχο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, έπρεπε πάση θυσία να αποσιωπηθούν και στη θέση του να μπει η Ελλαδίτσα, η "πτωχή πλην έντιμος Ελλάς" - κάτι που κατέστη και ιδεολογία για την συντηρητική παράταξη. Η κατάρρευση της Μεγάλης Ιδέας, κατέστησε οριστικά τον Υψηλάντη και την πραγματική ιστορία της Επανάστασης, "απαγορευμένη Ιστορία".


3) Οι αναφορές στον Υψηλάντη, θα οδηγούσαν μοιραία και σε αναφορές στην υπερεθνική σύσταση του στρατεύματός του και στην ιδέα της πανβαλκανικής συναδέλφωσης του Ρήγα Φεραίου. Από την εποχή της απόσχισης της βαλκανικής Εξαρχείας και τον Μακεδονικό Αγώνα, ο ελληνικός εθνικισμός όφειλε να ξεχάσει τη συνεισφορά των χιλιάδων βαλκάνιων αγωνιστών στον Αγώνα, την μέχρις εσχάτων μάχη του βούλγαρου Ιντζέ Βοεβόδα και των ανδρών του στο τμήμα του Θανάση Καρπενησιώτη. Οι γείτονές μας όφειλαν να είναι οι "προαιώνιοι εχθροί του Ελληνισμού" και το εμείς οφείλαμε να είμαστε οι "Βυζαντινοί" για τον δικό τους εθνικισμό.


Η μόνη παράταξη που μπορούσε και δικαιούτο να μιλά για τον Υψηλάντη την πραγματική ιστορία της Επανάστασης, ήταν η Αριστερά. Δυστυχώς, οι ιδεοληψίες και η απόπειρα μηχανιστικής εφαρμογής των μαρξιστικών κεντροευρωπαϊκών μοντέλων στην ελληνική πραγματικότητα, οδήγησε τον μακαρίτη τον Κορδάτο να αναζητά "προλετάριους" που ξεκίνησαν αυθόρμητα την Επανάσταση στην Πάτρα και "βιομηχάνους" και "φεουδάρχες" που αντιδρούσαν σ' αυτήν.


Μ' αυτά και μ' αυτά, καταλήξαμε στην εικόνα που με τόση ακρίβεια αλλά και συναισθηματισμό περιγράφει ο αρθογράφος. Μακάρι τα κεριά της μνήμης που ανάβουν για τον Αρχηγό μας Αλέξανδρο Υψηλάντη, να γίνουν πολλά, πάρα πολλά, και να μην σβήσουν ποτέ.

Killkiss είπε...

Το ελλαδικό κράτος, δεν θέλησε ποτέ να αναφερθεί στον Υψηλάντη για τους εξής λόγους:


1) Δεν ήθελε να θυμάται και να τιμά έναν χαμένο αγώνα. Ο ελληνικός στρατός θα έπρεπε να είναι μονίμως νικηφόρος και "να τρέμει η γη που πατεί".


2) Η Ελλάδα έλαβε "άδεια λειτουργίας" ως προτεκτοράτο, με ψαλιδισμένες τις όποιες επιδιώξεις επέκτασης. Οι σχεδιασμοί των Φιλικών και του Υψηλάντη για μιαν Ελλάδα διάδοχο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, έπρεπε πάση θυσία να αποσιωπηθούν και στη θέση του να μπει η Ελλαδίτσα, η "πτωχή πλην έντιμος Ελλάς" - κάτι που κατέστη και ιδεολογία για την συντηρητική παράταξη. Η κατάρρευση της Μεγάλης Ιδέας, κατέστησε οριστικά τον Υψηλάντη και την πραγματική ιστορία της Επανάστασης, "απαγορευμένη Ιστορία".


3) Οι αναφορές στον Υψηλάντη, θα οδηγούσαν μοιραία και σε αναφορές στην υπερεθνική σύσταση του στρατεύματός του και στην ιδέα της πανβαλκανικής συναδέλφωσης του Ρήγα Φεραίου. Από την εποχή της απόσχισης της βαλκανικής Εξαρχείας και τον Μακεδονικό Αγώνα, ο ελληνικός εθνικισμός όφειλε να ξεχάσει τη συνεισφορά των χιλιάδων βαλκάνιων αγωνιστών στον Αγώνα, την μέχρις εσχάτων μάχη του βούλγαρου Ιντζέ Βοεβόδα και των ανδρών του στο τμήμα του Θανάση Καρπενησιώτη. Οι γείτονές μας όφειλαν να είναι οι "προαιώνιοι εχθροί του Ελληνισμού" και το εμείς οφείλαμε να είμαστε οι "Βυζαντινοί" για τον δικό τους εθνικισμό.


Η μόνη παράταξη που μπορούσε και δικαιούτο να μιλά για τον Υψηλάντη την πραγματική ιστορία της Επανάστασης, ήταν η Αριστερά. Δυστυχώς, οι ιδεοληψίες και η απόπειρα μηχανιστικής εφαρμογής των μαρξιστικών κεντροευρωπαϊκών μοντέλων στην ελληνική πραγματικότητα, οδήγησε τον μακαρίτη τον Κορδάτο να αναζητά "προλετάριους" που ξεκίνησαν αυθόρμητα την Επανάσταση στην Πάτρα και "βιομηχάνους" και "φεουδάρχες" που αντιδρούσαν σ' αυτήν.


Μ' αυτά και μ' αυτά, καταλήξαμε στην εικόνα που με τόση ακρίβεια αλλά και συναισθηματισμό περιγράφει ο αρθογράφος. Μακάρι τα κεριά της μνήμης που ανάβουν για τον Αρχηγό μας Αλέξανδρο Υψηλάντη, να γίνουν πολλά, πάρα πολλά, και να μην σβήσουν ποτέ.